ပတ်ဝန်းကျင်စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
လေအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
စီမံကိန်းဆောင်ရွက်ရာတွင် ဘက်ဟိုး၊ မီးစက်စသော စက်ယန္တရားများ မောင်းနှင်ခြင်း မှ Carbon Monoxide, Sulfur Dioxide ဓါတ်ငွေ့များထွက်ရှိပြီး ယမ်းဖောက်ခွဲခြင်းမှ Nitrogen Dioxide ဓါတ်ငွေ့များ ထွက်ရှိပါသည်။ စီမံကိန်းလုပ်ကွက်အတွင်း ယာဉ်များ ဝင်ထွက်သွားလာခြင်း၊ အင်းတူးဖော်ခြင်း၊ ယမ်းဖောက်ခွဲခြင်း၊ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ခြင်းတို့မှ ဖုန်မှုန့်၊ ကျောက်မှုန့်၊ လွှစာမှုန့် စသော အမှုန်အမွှားများ ထွက်ရှိပါသည်။ အခိုးအငွေ့နှင့် အမှုန်အမွှားများသည် လေထုအရည်အသွေးကို ကျဆင်းစေပြီး အသက်ရှုလမ်းကြောင်းနှင့်ဆိုင်သော ရောဂါများ ဖြစ်ပွားနိုင် သည့်အတွက် စီမံကိန်းတည်ဆောက်ရေးကာလတွင်ထွက်ရှိသော အခိုးအငွေ့ နှင့် အမှုန်အမွှားများ သည် လေထုအရည်အသွေးအပေါ် သက်ရောက်မှု မည်မျှရှိသည်ကို သိရှိနိုင်ရန်၊ ထိခိုက်မှု လျော့ပါး စေရေး အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်မှုများ သက်ရောက်မှုရှိ/မရှိ သိရှိနိုင်ရန် အမှုန်အမွှား တိုင်းတာစစ်ဆေးခြင်းကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။
၃.၁.၁ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုအစီအစဉ်
လေအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်းကို EMP အစီရင်ခံစာ အခန်း(၁၀) ပတ်ဝန်း ကျင် စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုအစီအစဉ်(တည်ဆောက်ရေးအဆင့်)တွင် ဖော်ပြထားသော လိုက်နာ မှတ်များ၊ parameter များ၊ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုရမည့် နေရာများနှင့် အကြိမ် အရေအတွက် အတိုင်း ဆောင်ရွက်ပါသည်။
၃.၁.၂ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုသည့်တည်နေရာ
လေအရည်အသွေးတိုင်းတာခြင်းကို Baseline Data အဖြစ် တိုင်းတာခဲ့သော လေ အရည်အသွေး လိုက်နာမှတ် (22°42’11.63″N 96°02′ 44.76″E)တွင် ပြန်လည် တိုင်းတာမှု ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။ လေအရည်အသွေး တိုင်းတာခဲ့သည့် တည်နေရာအား ပုံ(၁.၁) တွင် ဖော်ပြ ထားပါသည်။
ပုံ(၁.၁) လေထုအရည်အသွေးတိုင်းတာသည့် တည်နေရာပြပုံ
၃.၁.၃ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုသည့် Parameter များ
စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုသည့် Parameters များမှာ ကာဗွန်မိုနောက်ဆိုဒ်(CO) ၊ နိုက်ထရိုဂျင် ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်(NO2)၊ ဆာလဖာဒိုင်အောက်ဆိုဒ် (SO2)၊ အမှုန်အမွှား(PM10)၊ အမှုန်အမွှား (PM2.5) နှင့် အိုဇုန်း (O3)တို့ဖြစ်ပါသည်။
၃.၁.၄ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုနည်းလမ်း
လေထုအရည်အသွေးတိုင်းတာရာတွင် Haz Scanner EPAS air Quality Monitoring Station အား အသုံးပြု၍ အမျိုးသားပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အရည်အသွေး(ထုတ်လွှတ်မှု) လမ်းညွှန်ချက် နှင့် အညီ ၂၄ နာရီ တိုင်းတာမှုပြုလုပ်ပါသည်။
ပုံ(၁.၂) လေအရည်အသွေး တိုင်းတာမှုပြပုံ
၃.၁.၅ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုရလဒ်
လေအရည်အသွေးတိုင်းတာစစ်ဆေးမှုရလဒ်များအား EMP ဆောင်ရွက်စဉ်က တိုင်း တာခဲ့သော အခြေပြုတန်ဖိုးများ (Baseline Values)၊ အမျိုးသားပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အရည် အသွေး(ထုတ်လွှတ်မှု) လမ်းညွှန်ချက်ပါ တန်ဖိုးများနှင့် နှိုင်းယှဉ်၍ ဇယား(၃.၁)တွင် ဖော်ပြ ထားပါသည်။
ဇယား(၃.၁) လေထုအရည်အသွေးတိုင်းတာစစ်ဆေးမှုရလဒ်
| Parameters | Unit | Location Coordinate | Monitoring Result | Baseline values | Guideline values | Average Period |
| Carbon monoxide | ppm | 22° 42′ 11.63″N
96° 02′ 44.76″E |
0.171229 | 0.21079 | 9 | 8 hours |
| Nitrogen dioxide | µg/m3 | 10.35 | 26.32 | 200 | 1 hour | |
| Ozone | µg/m3 | 14.675 | 5.5375 | 100 | 8 hours | |
| Sulfur dioxide | µg/m3 | 48.77549 | 34.405 | 20 | 24 hours | |
| PM 10 | µg/m3 | 18.8229 | 69.6724 | 50 | 24 hours | |
| PM 2.5 | µg/m3 | 18.3222 | 59.6391 | 25 | 24 hours |
၃.၁.၆ သုံးသပ်တင်ပြချက်
လေထုအရည်အသွေး တိုင်းတာစစ်ဆေးမှုရလဒ်များအရ နိုက်ထရိုဂျင်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် နှင့် ကာဗွန်မိုနောက်ဆိုဒ် ပမာဏမှာ Baseline Value အောက် အနည်းငယ် လျော့ကျသွားသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ အိုဇုန်းပမာဏမှာ ပထမအကြိမ် စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုစဉ်က တိုင်းတာခဲ့သော ပမာဏထက် အနည်းငယ် ကျော်လွန်သော်လည်း လမ်းညွှန်ချက်ပါ သတ်မှတ်ချက်များအား ကျော်လွန်ခြင်းမရှိ သည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။
သို့ရာတွင် လေထုအတွင်း ဆာလဖာဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ပါဝင်မှုပမာဏမှာ Baseline Value များထက် သိသာထင်ရှားစွာ ကျော်လွန်နေပြီး လမ်းညွှန်ချက်ပါ သတ်မှတ်ချက်များ ထက်လည်း သိသာထင်ရှားစွာ ကျော်လွန်နေသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ယင်းမှာ စီမံကိန်း တည်ဆောက်ရေးတွင် အသုံးပြုသော ဘက်ဟိုး၊ မြေသယ်ယာဉ် စသော စက်ယန္တရားမှ ဆာလဖာဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ဓါတ်ငွေ့များ ထုတ်လွှတ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပြီး စီမံကိန်းတည် ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းများ ပြီးဆုံးချိန်တွင် မူလအခြေအနေ အတိုင်းသာ ရှိနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းပါ သည်။
လေထုအတွင်း PM10 နှင့် PM2.5 ပါဝင်မှု ပမာဏသည် Baseline Values များအောက် သိသိသာသာ လျော့နည်းသွားသည့်အပြင် လမ်းညွှန်ချက်ပါ သတ်မှတ်ချက်များအောက် လျော့နည်းသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ အမှုန်အမွှားထွက်ရှိမှု လျော့ပါးစေရေး လုပ်ဆောင်ချက်များသည် အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိကြောင်း တွေ့ရှိရပါသဖြင့် လက်ရှိအရည် အသွေးအား ဆက်လက်ထိန်သိမ်းရန် အကြံပြုထားပါသည်။ လေအရည်အသွေးတိုင်းတာမှု ရလဒ်များ၏ soft copyအား CDအခွေအတွင်းထည့်သွင်းပေးထားပါသည်။
၃.၁.၇ ထိခိုက်မှုလျော့ပါးစေရေးဆောင်ရွက်မည့်အစီအစဉ်များ
လေထုအတွင်း ဆာလဖာဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ပါဝင်မှုပမာဏ လျော့ပါးစေရန် ဆာလဖာဒိုင် ကအောက်ဆိုဒ်ဓါတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်သော ယာဉ်ယန္တရားများအား အသုံးပြုချိန် လျှော့ချခြင်း၊ ကြံ့ခိုင်မှုစစ်ဆေးခြင်း၊ ထုတ်လွှတ်မှုနည်းပါးသော Model မြင့် ယာဉ်ယန္တရားများအား အစားထိုး အသုံးပြုခြင်း၊ ယာဉ်ယန္တရား အရေအတွက် လျှော့ချအသုံးပြုခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်သွားပါမည်။
၃.၂ ဆူညံသံစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
ဘက်ဟိုး၊ မြေသယ်ယာဉ် စသော စက်ယန္တရားများမောင်းနှင်ခြင်း၊ အင်းတူးဖော်ခြင်း၊ ယမ်းဖောက်ခွဲခြင်း၊ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ခြင်းတို့မှ ဆူညံသံများထွက်ရှိပါသည်။ စီမံကိန်း တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများမှ ထွက်ရှိသော ဆူညံသံများသည် အနီးပတ်ဝန်းကျင်ရှိ ဒေသခံ ပြည်သူလူထုအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိ/မရှိသိရှိနိုင်ရန်၊ ထိခိုက်မှုလျော့ပါးစေရေး အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်မှုများ သက်ရောက်မှု ရှိ/မရှိ သိရှိနိုင်ရန် ဆူညံသံတိုင်းတာခြင်းကို ဆောင်ရွက်ပါသည်။
၃.၂.၁ ဆူညံသံစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှု အစီအစဉ်
ဆူညံသံအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်းကို EMP အစီရင်ခံစာ အခန်း(၁၀) ပတ်ဝန်းကျင် စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုအစီအစဉ်(တည်ဆောက်ရေးအဆင့်) တွင်ဖော်ပြထားသော လိုက်နာမှတ်များ၊ Parameter များ၊ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုရမည့်နေရာများနှင့် အကြိမ်အရေ အတွက် အတိုင်း ဆောင်ရွက်ပါသည်။
၃.၂.၂ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုသည့် တည်နေရာ
ဆူညံသံတိုင်းတာခြင်းကို Baseline Data အဖြစ် တိုင်းတာခဲ့သော နေရာမှာ အင်း ပြုလုပ်မည့်နေရာအနီး (22° 42′ 11.50″ N 96° 02′ 44.43″ E)နှင့် လူနေဆောင်အနီး (22° 42′ 12.20″ N 96° 02′ 44.84″ E )တွင် ပြန်လည်တိုင်းတာခဲ့ပါသည်။ ဆူညံသံ တိုင်းတာ ခဲ့သည့် တည်နေရာအား ပုံ(၁.၃)တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ပုံ(၁.၃) ဆူညံသံတိုင်းတာသည့် တည်နေရာပြပုံ
၃.၂.၃ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှု နည်းလမ်း
ဆူညံသံစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုရာတွင် Digital Sound Level အသုံးပြု၍ အမျိုးသား ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာအရည်အသွေး ထုတ်လွှတ်မှု လမ်းညွှန်ချက်နှင့်အညီ ၂၄နာရီ( 7am-10pm, 10pm-7am) တိုင်းတာမှုပြုလုပ်ပါသည်။
ပုံ(၁.၄) ဆူညံသံ တိုင်းတာမှုပြပုံ
၃.၂.၄ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုရလဒ်
ဆူညံသံအရည်အသွေး တိုင်းတာစစ်ဆေးမှုရလဒ်များအား EMP ဆောင်ရွက်စဉ်က တိုင်းတာခဲ့သော အခြေပြုတန်ဖိုးများ (Baseline Values)၊ အမျိုးသားပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အရည်အသွေး(ထုတ်လွှတ်မှု) လမ်းညွှန်ချက်ပါ တန်ဖိုးများနှင့် နှိုင်းယှဉ်၍ ဇယား(၃.၂)တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ဇယား(၃.၂) ဆူညံသံတိုင်းတာစစ်ဆေးမှုရလဒ်
| Location | Unit | Monitoring result | Baseline result | Guideline values | |||
| Day
(7am-10pm) |
Night
(10pm-7am) |
Day
(on the spot) |
Night
(on the spot) |
Day
(7am-10pm) |
Night
(10pm-7am) |
||
| (22° 42′ 11.50″ N 96° 02′ 44.43″ E) | dBA |
8.486238 |
9.212963 |
64.3 | 61 | 55 | 45 |
| (22° 42′ 12.20″ N 96° 02′ 44.84″ E ) | dBA |
10.43261 |
9.226381 |
55.6 | 52.5 | 55 | 45 |
၃.၂.၅ သုံးသပ်တင်ပြချက်
ဆူညံသံတိုင်းတာစစ်ဆေးမှု ရလဒ်များအရ လက်ရှိ ဆူညံသံ အရည်အသွေးသည် လမ်းညွှန်ချက်ပါ သတ်မှတ်ချက်ကို ကျော်လွန်ခြင်းမရှိကြောင်းကို တွေ့ရှိရပါသည်။ လက်ရှိ ဆူညံသံအရည်အသွေးနှင့် Baseline Data အဖြစ် တိုင်းတာခဲ့သော ဆူညံသံ အရည်အသွေး တို့ ကွာဟချက်များ ရှိနေခြင်းမှာ Baseline Data အဖြစ် တိုင်းတာခဲ့စဉ်က On the Spot တိုင်းတာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုတိုင်းတာထားသော ရလဒ်မှာ လမ်းညွှန်ချက်နှင့်အညီ ၂၄နာရီစာ (7am-10pm, 10pm-7am) တိုင်းတာခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။
၃.၃ ရေအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
စီမံကိန်းမှစွန့်ထုတ်သော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများ၊ စွန့်ပစ်ရေများကြောင့် ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ မြေပေါ်ရေ နှင့် မြေအောက်ရေ အရည်အသွေးပေါ် ထိခိုက်မှုရှိမရှိ သိရှိနိုင်ရန် စီမံကိန်းမှစွန့်ထုတ်သော စွန့်ပစ်ရေ နှင့် စီမံကိန်းပတ်ဝန်းကျင်ရှိ မြေအောက်ရေတို့အား နမူနာကောက်ယူ၍ မန္တလေးမြို့ရှိ Future National Lab သို့ ပို့ဆောင်၍ ဓါတ်ခွဲစစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ပါသည်။
၃.၃.၁ ရေအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုအစီအစဉ်
ရေအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်းကို EMP အစီရင်ခံစာ အခန်း(၁၀) ပတ်ဝန်း ကျင် စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုအစီအစဉ်(တည်ဆောက်ရေးကာလ)တွင် ဖော်ပြထားသော လိုက်နာ မှတ်များ၊ Parameterများ၊ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမည့် နေရာများနှင့် အကြိမ် အရေအတွက် အတိုင်း စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း ဆောင်ရွက်ပါသည်။
၃.၃.၂ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုသည့်တည်နေရာ
လုပ်ကွက်ဧရိယာအတွင်း မြေပေါ်ရေအရည်အသွေး သိရှိနိုင်ရန် စွန့်ထုတ် အရည် လိုက်နာမှတ်ဖြစ်သည့် စီမံကိန်းမှ စွန့်ထုတ်သောစွန့်ပစ်ရေများ စီးဆင်းသည့် နေရာ (22 ံ42’ 02 .19’’N)၊ (96 ံ 02’ 46.65’’ E) မှ ရေနှင့် မြေအောက်ရေနမူနာကောက်ယူခြင်းကို EMP ဆောင်ရွက်စဉ်က Baseline Data အဖြစ် ကောက်ယူခဲ့သောနေရာ (22 ံ42’ 11.42’’ N 96 ံ02’ 45.78’’E)ရှိ ပင်မလှိုဏ်တူးဖော်ခြင်းမှ ထွက်ရှိသော မြေအောက်ရေကို စုပ်တင်၍ လုပ်သားများ အသုံးပြုသော အများသုံးရေကန်မှရေကို နမူနာကောက်ယူ၍ ဓါတ်ခွဲခန်းသို့ ပို့ဆောင်ကာ တိုင်းတာစစ်ဆေးမှုဆောင်ရွက်ပါသည်။ ရေနမူနာ ကောက်ယူခဲ့သည့် တည်နေ ရာများအား ပုံ(၁.၅)တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ပုံ(၁.၅) ရေနမူနာကောက်ယူသည့် တည်နေရာပြပုံ
Secondary Data
Waste Water (22 ံ42’ 02 .19’’N)၊ (96 ံ02’ 46.65’’ E)
Underground Water (22 ံ42’ 11.42’’ N)၊ (96 ံ02’ 45.78’’E)
၃.၃.၃ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုသည့် Parameterများ
ရေအရည်အသွေးတိုင်းတာသည့် Parameterများမှာ pH, Total dissolved solid, Total hardness, Total alkalinity, Total acidity, Sulphate, Chloride, Iron, Colour, Copper, Led, Zinc တို့ဖြစ်ပါသည်။ ရေအရည်အသွေးစံသတ်မှတ်ချက်အဖြစ် မြေပေါ် စွန့်ပစ်ရေအတွက် NEQEG Giudeline နှင့် မြေအောက်မှထွက်ရှိသော သောက်သုံးရေအတွက် WHO Drinking Water Quality Guideline အား အသုံးပြုပါသည်။
၃.၃.၄ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုမှုနည်းလမ်း
ရေအရည်အသွေးတိုင်းတာစစ်ဆေးရန် စီမံကိန်းမှထွက်ရှိသော စွန့်ပစ်ရေနှင့် ပင်မ အင်းတူးဖော်ခြင်းမှထွက်ရှိသော မြေအောက်ရေကို နမူနာကောက်ယူ၍ ရန်ကုန်မြို့ရှိ Future National Labသို့ ပို့ဆောင်ကာ ဓါတ်ခွဲစစ်ဆေးမှုပြုလုပ်ပါသည်။
ပုံ(၁.၆) မြေပေါ်စွန့်ပစ်ရေနမူနာကောက်ယူပုံ ပုံ(၁.၇) မြေအောက်ရေ နမူနာကောက်ယူပုံ
၃.၃.၅ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုရလဒ်
မြေပေါ်ရေအရည်အသွေး တိုင်းတာစစ်ဆေးမှုရလဒ်များအား EMP ဆောင်ရွက်စဉ်က တိုင်းတာခဲ့သော အခြေပြုတန်ဖိုးများ(Baseline Values)၊ NEQEG Giudeline ပါ တန်ဖိုးများ နှင့် နှိုင်းယှဉ်၍ ဇယား(၃.၃)တွင် ဖော်ပြထားပြီး မြေအောက်ရေ အရည်အသွေး တိုင်းတာ စစ်ဆေးမှုရလဒ်များအား EMP ဆောင်ရွက်စဉ်က တိုင်းတာခဲ့သော အခြေပြုတန်ဖိုးများ (Baseline Values)၊ WHO Drinking Water Quality Guideline ပါ တန်ဖိုးများနှင့် နှိုင်းယှဉ်၍ ဇယား (၃.၄)တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ဇယား (၃.၃) မြေပေါ်စွန့်ပစ်ရေအရည်အသွေးစစ်ဆေးချက်ရလဒ်
| Location | Parameters | ppm | Monitoring result | Baseline result | Guideline values |
| 22 ံ42’ 02 .19’’ N
96 ံ02’ 46.65’’ E |
pH | 6.7 | 7.9 | 6-9 | |
| Total dissolved solid(TDS) | Mg/L | 256.48 | 576.82 | 500 | |
| Total hardness as CaCO3 | Mg/L | 92.00 | 80 | 100 | |
| Total alkalinity as CaCO3 | Mg/L | 60.00 | 378 | – | |
| Total acidity as CaCO3 | Mg/L | 6.00 | 1 | – | |
| SO4 (Sulphate) | Mg/L | 23.48 | 47.38 | – | |
| CL (Chloride) | Mg/L | 31.00 | 10 | 0.86 | |
| Iron (Fe) | Mg/L | 0.166 | 0.323 | – | |
| Colour | – | Clear | Clear | Clear | |
| Cu (Copper) | Mg/L | 0.038 | 0.005 | 0.1 | |
| Pb (Lead) | Mg/L | 0.010 | 0.111 | 0.05 | |
| Zn (Zinc) | Mg/L | 0.004 | 0.002 | 1.0 |
ဇယား(၃.၄) မြေအောက်ရေအရည်အသွေးစစ်ဆေးချက်ရလဒ်
| Location | Parameters | ppm | Monitoring result | Baseline result | Guideline values |
| 22 ံ42’ 11.42’’ N 96 ံ02’ 45.78’’ E | pH | 6.9 | 7.3 | 6.5-8.5 | |
| Total dissolved solid(TDS) | Mg/L | 236.06 | 526.95 | 1000 | |
| Total hardness as CaCO3 | Mg/L | 80.00 | 60 | – | |
| Total alkalinity as CaCO3 | Mg/L | 101.00 | 264 | – | |
| Total acidity as CaCO3 | Mg/L | 4.00 | 5 | – | |
| SO4 (Sulphate) | Mg/L | 8.55 | 131.43 | 250 | |
| CL (Chloride) | Mg/L | 20.00 | 16 | 250 | |
| Iron (Fe) | Mg/L | 0.383 | 0.35 | 0.3 | |
| Colour | – | Clear | Clear | Clear | |
| Cu (Copper) | Mg/L | 0.003 | 0.022 | 2 | |
| Pb (Lead) | Mg/L | 0.007 | 0.110 | 0.01 | |
| Zn (Zinc) | Mg/L | 0.017 | 0.035 | 3 |
၃.၃.၆ သုံးသပ်တင်ပြချက်
မြေပေါ်ရေအရည်အသွေး တိုင်းတာစစ်ဆေးချက်အရ Chloride ပါဝင်မှု ပမာဏမှာ Baseline Value ထက် မြင့်တက်လာပြီး သတ်မှတ်ချက်များထက် ကျော်လွန်နေပါသည်။ Chloride ပမာဏမြင့်တက်လာခြင်းမှာ မီးဖိုချောင်စွန့်ပစ်ရေတွင် ပျော်ဝင်နေသော ဆားဓါတ် များကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ထို့အပြင် ရေစေးနှုန်း (Hardness)ပမာဏမှာ Baseline Value ထက် အနည်းငယ် မြင့်တက်လာကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ ထိုသို့မြင့်တက်လာခြင်းမှာ လုပ်ကွက်များ သက်တမ်းတိုးကာလမှာ မြေအောက်လုပ်ငန်းများ ရပ်တန့်ထားခြင်းကြောင့် ရေလည်ပတ်မှုမရှိခြင်းကြောင့် မြေအောက်ရေတွင် Calcium နှင့် Magnesium ပါဝင်မှုပမာဏ မြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ပင်မအင်းတူးဖော်ရာတွင် TDS, Sulphate နှင့် Alkalinity ပမာဏမှာ Baseline Value များထက် လျော့ပါးသွားသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ စွန့်ပစ်ရေစီမံခန့်ခွဲမှု လုပ်ဆောင်ချက်များ ထိရောက်မှုရှိကြောင်း သုံးသပ်ပါသည်။
၃.၃.၇ ထိခိုက်မှုလျော့ပါးစေရေးဆောင်ရွက်မည့် အစီအစဉ်များ
စီမံကိန်းမှထွက်ရှိသော စွန့်ပစ်ရေများကို စီမံကိန်းပြင်ပသို့ စွန့်ထုတ်ခြင်းမရှိဘဲ စီမံကိန်း ဧရိယာအတွင်း ရေဆိုးစွန့်ပစ်ကန်ပြုလုပ်၍ နေရောင်ခြည်ဖြင့် အငွေ့ပြန်ခြောက်သွေ့စေခြင်း ကြောင့် ပတ်ဝန်းကျင်အပေါ် ထိခိုက်မှုမရှိနိုင်ပါ။ မိုးရာသီတွင် စွန့်ပစ်ရေများ ရေစီးနှင့် အတူ စီမံကိန်းပြင်ပသို့ စီးထွက်ခြင်း မရှိစေရန် ရေဆိုးစွန့်ပစ်ကန်တွင် run-off cut များ ပြုလုပ်ထား ရှိပါသည်။
၃.၄ မြေအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
စီမံကိန်းမှ ထွက်ရှိသော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများ၊ စွန့်ပစ်ရေများကြောင့် မူလမြေထုအရည်အသွေး ကျဆင်းမှု ရှိ/မရှိသိရှိရန် မြေထုအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်းကို ဆောင်ရွက်ပါသည်။
၃.၄.၁ မြေအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုအစီအစဉ်
မြေအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်းကို EMP အစီရင်ခံစာ အခန်း(၁၀) ပတ်ဝန်း ကျင်စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုအစီအစဉ်(တည်ဆောက်ရေးကာလ)တွင် ဖော်ပြထားသော လိုက်နာ မှတ်များ၊ Parameterများ၊ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမည့် နေရာများနှင့် အကြိမ်အရေအတွက် အတိုင်း စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း ဆောင်ရွက်ပါသည်။
၃.၄.၂ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုသည့်တည်နေရာ
မြေအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း ဆောင်ရွက်ရာတွင် လုပ်ကွက်ဧရိယာ၏ အနောက်မြောက်ဘက် အင်းပေါက်အနီး (22 ံ42’ 09.46’’ N)၊ (96 ံ02’ 47.65’’ E) မှ နြေမူနာကောက်ယူပါသည်။ မြေနမူနာကောက်ယူသည့် တည်နေရာအား ပုံ(၁.၈)တွင် ဖော်ပြ ထားပါသည်။
ပုံ(၁.၈) မြေနမူနာကောက်ယူသည့် တည်နေရာပြပုံ
Secondary Data
Soil Sample (22 ံ42’ 09.46’’ N)၊ (96 ံ02’ 47.65’’ E)
၃.၄.၃ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုသည့် Parameterများ
မြေအရည်အသွေးစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုရာတွင် တိုင်းတာသည့် Parameter များမှာ Moisture, pH, Organic Carbon, Humas, Total nitrogen, Phosphorus trioxide, Potassium oxide, Sodium, Potassium, Calcium, Magnesium, Cation exchange capacity တို့ဖြစ်ပါသည်။
၃.၄.၄ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုနည်းလမ်း
မြေအရည်အသွေးတိုင်းတာစစ်ဆေးရန် ပင်မအင်းပေါက်အနီးမှမြေအား နမူနာ ကောက်ယူ၍ မန္တလေးမြို့ရှိ မြေအသုံးချမှုဌာနသို့ ပို့ဆောင်ကာ ဓါတ်ခွဲစစ်ဆေးမှု ပြုလုပ်ပါ သည်။
ပုံ(၁.၉) မြေနမူနာ ကောက်ယူပုံ
၃.၄.၅ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုရလဒ်
မြေအရည်အသွေး စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုရလဒ်များကို Baseline Data များဖြင့် နှိုင်းယှဉ် စစ်ဆေးချက်အား ဇယား(၃.၅)တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ဇယား(၃.၅) မြေအရည်အသွေးစစ်ဆေးချက်ရလဒ်
| Parameters | Unit | Monitoring result | Baseline result |
| Moisture | % | 0.13 | 0.08 |
| pH | 8.46 | 8.41 | |
| Organic Carbon | % | 0.16 | 0.2 |
| Humas | % | 0.53 | 0.43 |
| Total Nitrogen | % | 0.18 | 0.05 |
| Avaliable P2O3 | Ppm | 6.36 | 6.44 |
| Avaliable K2O | Mg/100g | 7.8 | 7.0 |
| Na | Meq/100g | 2.12 | 1.63 |
| K | Meq/100g | 0.23 | 0.20 |
| Ca | Meq/100g | 7.64 | 8.2 |
| Mg | Meq/100g | 3.20 | 3.2 |
| CEC | Meq/100g | 13.19 | 12.8 |
၃.၄.၆ သုံးသပ်တင်ပြချက်
မြေအရည်အသွေးတိုင်းတာစစ်ဆေးချက်အရ ယခင်တိုင်းတာထားသော Baseline Data များနှင့် ကွာခြားချက်အနည်းငယ်သာရှိသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ စီမံကိန်းမှ ထွက်ရှိသော စွန့်ပစ်ရေနှင့် စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများကြောင့် မြေထုအရည်အသွေးအပေါ် ထိခိုက်မှုမရှိ ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
၃.၅ အစိုင်အခဲစွန့်ပစ်ပစ္စည်းစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
၃.၅.၁ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုနည်းလမ်း
စီမံကိန်းမှ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းထွက်ရှိမှုပမာဏကို ၂၀၂၀၊ မေလမှ အောက်တိုဘာလ အထိ နေ့စဉ်ထွက်ရှိမှု ပမာဏကို ခန့်မှန်းခြင်းဖြင့် စာရင်းကောက်ယူခြင်း ဆောင်ရွက်ပါသည်။
၃.၅.၂ အစိုင်အခဲစွန့်ပစ်ပစ္စည်းထွက်ရှိမှု
စီမံကိန်းမှ အစိုင်အခဲ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းအဖြစ် ပင်မလှိုဏ်တူးဖော်ခြင်းမှ ထွက်ရှိသော စွန့်ပစ်မြေစာနှင့်ကျောက်စာများ၊ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများမှထွက်ရှိသော သစ်သား အတို အစ၊ ရွေဘော်စာ၊ သံတိုသံစ၊ ကြွပ်ကြွပ်အိတ်နှင့် ပလတ်စတစ် ပစ္စည်းများ၊ လုပ်သားများမှ စွန့်ပစ်သော ဘူးခွံ၊ ပုလင်းခွံနှင့် ကြွပ်ကြွပ်အိတ်များ၊ မီးဖိုချောင်စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများ၊ စသည်တို့ ထွက်ရှိပါသည်။ တစ်လလျှင် ပျမ်းမျှ အစိုင်အခဲ စွန့်ပစ်ပစ္စည်း ထွက်ရှိမှု ပမာဏအား အောက်ပါ ဇယား(၃.၆)တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ဇယား(၃.၆) အစိုင်အခဲစွန့်ပစ်ပစ္စည်းထွက်ရှိမှုပမာဏပြဇယား
| စဉ် | စွန့်ပစ်ပစ္စည်းအမျိုးအစား | ထွက်ရှိမှုပမာဏ
(Metric Ton) |
| ၁ | စွန့်ပစ်မြေစာ/ကျောက်စာ | ၄၀ တန် |
| ၂ | ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်း | ၂ တန် |
| ၃ | လုပ်သားစွန့်ပစ်ပစ္စည်း | ၁ တန် |
| ၄ | မီးဖိုချောင် စွန့်ပစ်ပစ္စည်း | ၃ တန် |
| ၅ | အခြား | ၁ တန် |
၃.၅.၃ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းစီမံခန့်ခွဲမှု
ပင်မအင်းတူးဖော်ခြင်းမှထွက်ရှိသော အပေါ်ယံမြေဆီလွှာများအား သီးခြားဖယ်ရှား၍ စီမံကိန်းဧရိယာအတွင်းတွင် စနစ်တကျ စုပုံထားရှိပြီး မိုင်းပိတ်သိမ်းချိန်တွင် မူလမြေဆီလွှာ ပျက်စီးနေသော နေရာများတွင် ဖုံးအုပ်ခြင်း ဆောင်ရွက်ပါသည်။ ရွှေပါဝင်မှုမရှိသော ကျောက် ရိုင်းဖြုန်းများအား (22° 42’ 06.86” N, 96° 02’ 49.58”E)တွင် လှေကားထစ် ပုံသဏ္ဍာန် စုပုံထားရှိပြီး လမ်း၊ တံတားနှင့် အဆောက်အဦများ ဆောက်လုပ်ခြင်း ဆောင်ရွက်ရာတွင် လည်းကောင်း အခြားဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းများတွင်လည်းကောင်း အသုံးပြုပါသည်။ အင်း တူးဖော်ခြင်းမှ ထွက်ရှိသော ကျောက်ရိုင်းဖြုန်းများတွင် အက်စစ်စီးဆင်းမှု (Acid Rock Drainage)ဖြစ်ပွားစေသော Mineralများ မပါရှိပါ။ ကျောက်ရိုင်းမြေစာပုံကြံ့ခိုင်မှုရှိစေရန် မြေစာ ပုံပေါ်တွင် မြက်ပင်ခြုံပင်များ စိုက်ပျိုးထားရှိပါသည်။
ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းနှင့်လုပ်သားသုံး စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများအား Recycle ပြုလုပ်နိုင် သော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းနှင့် Recycle မပြုလုပ်နိုင်သော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများဟူ၍ ခွဲခြားထားရှိပါသည်။ Recycle ပြုလုပ်နိုင်သော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများအား ကျည်တောက်ပေါက်ကျေးရွာရှိ အဟောင်း ဆိုင်များတွင် ရောင်းချပြီး Recycle မပြုလုပ်နိုင်သော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများအား Landfill ပြုလုပ်၍ စွန့်ပစ်ခြင်း၊ မီးရှို့ဖျက်စီးခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပါသည်။ မီးဖိုချောင်စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများဖြစ်သော အစာအကြွင်းအကျန်များ၊ အသီးအရွက်နှင့်အသားငါးအမှိုက်များကို သီးခြားအမှိုက်ပုံးဖြင့် စွန့်ပစ်စေပြီး တိရစ္ဆာန်အစာအဖြစ် အသုံးပြုရန် ကျည်တောက်ပေါက်၊ ကန်တောင် ကျေးရွာ များမှ မွေးမြူရေးလုပ်ကိုင်သူများအား ပေးဝေပါသည်။
၃.၆ စွန့်ပစ်ရေစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
၃.၆.၁ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုနည်းလမ်း
စီမံကိန်းမှ စွန့်ပစ်ရေထွက်ရှိမှု ပမာဏကို စာရင်းကောက်ယူရာတွင် ၂၀၂၀၊ မေလမှ အောက်တိုဘာလအထိ လစဉ်ရေအသုံးပြုမှု ပမာဏအပေါ်အခြေခံ၍ တွက်ချက်ပါ သည်။
၃.၆.၂ စွန့်ပစ်ရေထွက်ရှိမှု
စီမံကိန်းလုပ်ငန်းမှ စွန့်ပစ်ရေအဖြစ် လုပ်သားများ ချိုးရေ/သုံးရေ၊ မိလ္လာရေ၊ မီးဖိုချောင် စွန့်ပစ်ရေ၊ Wetdrilling ပြုလုပ်ခြင်းမှ ထွက်ရှိသောရေ၊ ယာဉ်ယန္တရားများဆေးကြောရေ စသည်တို့ ထွက်ရှိပါသည်။ တစ်လလျှင်ပျမ်းမျှ စွန့်ပစ်ရေထွက်ရှိမှုပမာဏအား အောက်ပါ ဇယား (၃.၇)တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ဇယား(၃.၇) စွန့်ပစ်ရေထွက်ရှိမှုပမာဏပြဇယား
| စဉ် | စွန့်ပစ်ရေအမျိုးအစား | ထွက်ရှိမှုပမာဏ
(gallon) |
| ၁ | ချိုးရေ/သုံးရေ | ၉၀၀၀ |
| ၂ | မိလ္လာ | ၃၇၀၀ |
| ၃ | မီးဖိုချောင်စွန့်ပစ်ရေ | ၂၀၀၀ |
| ၄ | Wet drilling စွန့်ပစ်ရေ | ၅၀၀၀ |
| ၅ | ယာဉ်ယန္တရားဆေးကြောရေ | ၃၆၀၀ |
၃.၆.၃ စွန့်ပစ်ရေစီမံခန့်ခွဲမှု
စီမံကိန်းမှထွက်ရှိသော စွန့်ပစ်ရေများအား စီမံကိန်းပြင်ပသို့ စွန့်ထုတ်ခြင်းမပြုဘဲ ရေနုတ်မြောင်းစနစ်ဖြင့် စီမံကိန်းဧရိယာအတွင်းရှိ စွန့်ပစ်ရေကန်အတွင်းသို့ စီးဆင်းစေပြီး နေရောင်ခြည်ဖြင့် အငွေ့ပျံခြောက်သွေ့စေပါသည်။ မိုးရာသီတွင် စွန့်ပစ်ရေကန်အတွင်းသို့ ရေများစီးဝင်၍ စီမံကိန်းပြင်ပသို့ စီးထွက်မှုမရှိစေရန် စွန့်ပစ်ရေကန်အား အမြင့်၃ပေခန့်ရှိသော မြေသားတမံနှင့် အမြင့်၂ပေ အကျယ်၂ပေခန့်ရှိသော run-off cut ရေနုတ်မြောင်း ပြုလုပ်ထား ရှိပါသည်။
၃.၇ စွန့်ပစ်အခိုးအငွေ့စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
၃.၇.၁ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုနည်းလမ်း
လေထုအတွင်း စွန့်ပစ်အခိုးအငွေ့များပါဝင်မှု ပမာဏအား Haz scanner EPAS air Monitoring Station အသုံးပြု၍ လေထုအရည်အသွေးတိုင်းတာခြင်းဆောင်ရွက်ပါသည်။
၃.၇.၂ စွန့်ပစ်အခိုးအငွေ့ထွက်ရှိမှု
ယာဉ်ယန္တရားများ မောင်းနှင်ခြင်းမှ ကာဗွန်မိုနောက်ဆိုဒ်၊ ဆာလဖာဒိုင်အောက်ဆိုဒ်၊ ဟိုက်ဒရိုကာဗွန် စသောဓါတ်ငွေ့များ၊ ယမ်းဖောက်ခွဲခြင်းမှ နိုက်ထရိုဂျင်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ဓါတ်ငွေ့များ၊ အမှိုက်များမီးရှို့ခြင်းမှ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ဓါတ်ငွေ့များ ထွက်ရှိပါသည်။ ထို့အပြင် စီမံကိန်းအတွင်း ယာဉ်ယန္တရားများသွားလာခြင်း၊ ယမ်းဖောက်ခွဲခြင်း၊ အင်းတူး ဖော်ခြင်း၊ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ခြင်းတို့မှ အမှုန်အမွှားများ ထွက်ရှိပါသည်။
၃.၈ အန္တရာယ်ရှိသောစွန့်ပစ်ပစ္စည်း စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
အန္တရာယ်ရှိသော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများအား အစိုင်အခဲနှင့်အရည်ဟူ၍ ခွဲခြားထားပါသည်။
၃.၈.၁ အန္တရာယ်ရှိသောစွန့်ပစ်ပစ္စည်း(အစိုင်အခဲ)
စီမံကိန်းတွင်အသုံးပြုသော မီးသီး/မီးချောင်း၊ ဘထ္ထရီအိုးများတွင် ပြဒါးပါဝင်ခြင်း၊ ဆေးထိုးအပ်၊ ဆေးထိုးပြွန်၊ ဆေးခန်းသုံးလက်အိတ် စသော ဆေးခန်းသုံးစွန့်ပစ်ပစ္စည်းများတွင် ကူးစက်စေသော ရောဂါပိုးများ ကပ်ငြိနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် ၎င်းတို့အား အန္တရာယ်ရှိသော စွန့်ပစ် ပစ္စည်းများအဖြစ်သတ်မှတ်ပါသည်။ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုသည့် ကာလသည် covid ကာလဖြစ်သောကြောင့် တစ်ခါသုံး face maskနှင့် face shield စသော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများလည်း ထွက်ရှိပါသည်။ ၂၀၂၀၊ မေလမှ အောက်တိုဘာလအထိ ကောက်ယူထားသော အချက်အလက်များအရ တစ်လလျှင်ပျမ်းမျှ အန္တရာယ်ရှိသော စွန့်ပစ် ပစ္စည်းထွက်ရှိမှု ပမာဏအား အောက်ပါဇယား(၃.၈)တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ဇယား(၃.၈) အန္တရာယ်ရှိသော အစိုင်အခဲစွန့်ပစ်ပစ္စည်းထွက်ရှိမှုပမာဏပြဇယား
| စဉ် | စွန့်ပစ်ပစ္စည်းအမျိုးအစား | ထွက်ရှိမှုပမာဏ
(pcs) |
| ၁ | မီးသီး/မီးချောင်း | ၅ ခု |
| ၂ | ဘက်ထ္ထရီ | ၃ ခု |
| ၃ | ဆေးထိုးအပ်နှင့်ဆေးထိုးပြွန် | ၁၂ ခု |
| ၄ | ဆေးခန်းသုံးလက်အိတ် | ၁၀ဝ ခု |
| ၅ | Face mask | ၅၀၀ ခု |
| ၆ | Face shield | ၂၀၀ ခု |
၃.၈.၁.၁ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းစီမံခန့်ခွဲမှု
ယာဉ်ယန္တရားများမှထွက်ရှိသော ဘက်ထ္ထရီများအား စွန့်ပစ်ခြင်းမပြုဘဲ ကျည်တောက်ပေါက်ကျေးရွာရှိ အဟောင်းဆိုင်များတွင် recycle ပြုလုပ်ရန်အတွက် ရောင်းချပါသည်။ မီးသီး/မီးချောင်းများ၊ ဆေးထိုးအပ်နှင့် ဆေးထိုးပြွန် များအား သံပေပါ အတွင်း ထည့်သွင်း၍ စွန့်ပစ်ပါသည်။ Face maskနှင့် face shieldများအား စနစ်တကျမြေမြှုပ်၍ စွန့်ပစ်ပါသည်။
၃.၈.၂ အန္တရာယ်ရှိသောစွန့်ပစ်ပစ္စည်း(အရည်)
ယာဉ်ယန္တရားများမှထွက်ရှိသော အင်ဂျင်ဝိုင်၊ ဟိုက်ဒြောလစ်ဆီနှင့် အက်စစ်အဟောင်း များသည် ဓာတုပစ္စည်းများပါဝင်သောကြောင့် အန္တရာယ်ရှိသော စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများအဖြစ် သတ်မှတ်ပါသည်။ ၂၀၂၀၊ မေလမှ ၂၀၂၀၊ အောက်တိုဘာလအထိ ကောက်ယူထားသော အချက်အလက်များအရ အန္တရာယ်ရှိသော စွန့်ပစ်ပစ္စည်း(အရည်) ထွက်ရှိမှုပမာဏအား အောက်ပါ ဇယား(၃.၉)တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ဇယား (၃.၉) အန္တရာယ်ရှိသော စွန့်ပစ်ပစ္စည်း(အရည်) ထွက်ရှိမှုပမာဏပြဇယား
| စဉ် | စွန့်ပစ်ပစ္စည်းအမျိုးအစား | ထွက်ရှိမှုပမာဏ
(gallon) |
| ၁ | အင်ဂျင်ဝိုင် | ၅၀ ဂါလံ |
| ၂ | ဟိုက်ဒြောလစ်ဆီ | ၅၀ ဂါလံ |
| ၃ | အက်ဆစ် | ၁၀ ဂါလံ |
၃.၈.၂.၁ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းစီမံခန့်ခွဲမှု
ယာဉ်ယန္တရားများမှထွက်ရှိသော အင်ဂျင်ဝိုင်နှင့် ဟိုက်ဒြောလစ်ဆီ အဟောင်း များအား စွန့်ပစ်ခြင်းမပြုဘဲ ကျည်တောက်ပေါက်ကျေးရွာရှိ စက်သုံးဆီ အဟောင်း ဝယ်ယူသူများထံတွင် ရောင်းချပါသည်။ အက်စစ်အဟောင်းများအား စွန့်ပစ်ရာတွင် ၂၅ဂါလံဆံ့ ပေပါပိုင်းအတွင်း ရေ၁၀ဂါလံ၊ ထုံး ၁၀ကီလိုဂရမ်နှင့် အက်စစ် ၁၀ဂါလံ ရောမွှေ၍ ၂၄နာရီထားကာ Neutralized လုပ်ပြီးမှ ရေဆိုးစွန့်ပစ်ကန်အတွင်းသို့ စွန့်ပစ် ပါသည်။ စက်သုံးဆီများလဲလှယ်ရာတွင် ယိုဖိတ်ခြင်းမရှိစေရန် ဆီခံခွက်များအသုံးပြု၍ လဲလှယ်ပါသည်။
၃.၉ သဘာဝပေါက်ပင်များ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
၃.၉.၁ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှုနည်းလမ်း
စီမံကိန်းကြောင့် သဘာဝပေါက်ပင်များအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိ/မရှိ သိရှိရန် စီမံကိန်း ပတ်ဝန်းကျင်ရှိအပင်များအား ၆လတစ်ကြိမ် စာရင်းကောက်ယူခြင်း ဆောင်ရွက်ပါသည်။ အပင်များစာရင်းကောက်ယူရာတွင် Modified gentry plot နည်းလမ်းဖြင့် မီတာ 20×50 plot ချ၍ စာရင်းကောက်ယူပါသည်။
ပုံ(၁.၁၀) စီမံကိန်းပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အပင်များစာရင်းကောက်ယူပုံ
၃.၉.၂ စီမံကိန်းပတ်ဝန်းကျင်ရှိသဘာဝပေါက်ပင်များ
စီမံကိန်းပတ်ဝန်းကျင်တွင် တွေ့ရှိရသော သဘာဝပေါက်ပင်များမှာ သစ်ပကန်၊ တောပင်စိမ်း၊ ဘူးချဉ်၊ ဂျာမဏီ၊ တရော်၊ တောပိတောက်၊ သဘွတ်ခါး၊ ကြက်မောက်ဖြူ၊ ကြက် မောက်၊ သစ်ပုတ်၊ မြင်ဝါး၊ မရိုး၊ ကြက်ဆူ၊ လျှော်ဖြူ၊ ကုက္ကို၊ ရေသဖန်း၊ ရဲယို တို့ဖြစ်ပါသည်။ များသောအားဖြင့် ခြုံပင်အမျိုးအစားများအား တွေ့ရှိရပြီး အပင်လတ်နှင့်အပင်ကြီး အမျိုး အစား အနည်းငယ်သာ တွေ့ရှိရပါသည်။ တွေ့ရှိရသော အပင်များသည် ကျည်တောက်ပေါက် ဒေသတွင် တွေ့ရများသော အလေ့ကျပေါက်ပင်များဖြစ်ပြီး ရှားပါးအပင် မျိုးစိတ်များ၊ IUCN Redlist စာရင်းဝင်အပင်များ မပါရှိပါ။
၃.၁၀ ပြန်လည်နေရာချထားခြင်းဆိုင်ရာ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
စီမံကိန်းဧရိယာသည် လူနေအိမ်ခြေများ၊ သမိုင်းဝင်နေရာများ၊ ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များ၊ ဘာသာရေးအဆောက်အအုံများနှင့် လွတ်ကင်းသောကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းနေရာချထားရခြင်းများနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအမွေနှစ်များ ထိခိုက်ပျက်စီးခြင်းမရှိပါ။
၃.၁၁ လူမှုစီးပွားဆိုင်ရာစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
စီမံကိန်းလုပ်ငန်းတွင် ဒေသခံပြည်သူများအား ခန့်အပ်ထားရှိခြင်းကြောင့် ဒေသခံပြည်သူများ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတိုးပွားလာခြင်း၊ စီမံကိန်း လုပ်ငန်းအတွက် လိုအပ်သော ပစ္စည်းများကို ဒေသတွင်းမှ ဝယ်ယူအသုံးပြုခြင်းကြောင့် ဒေသတွင်း စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခြင်း၊ ကုမ္ပဏီမှ လူမှုစီးပွားဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်း (CSR)များ ဆောင်ရွက်ခြင်းကြောင့် ဒေသတွင်း ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခြင်း စသောအကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိစေပါသည်။
၃.၁၂ ဒေသခံပြည်သူများနှင့်ဒေသခံအဖွဲ့အစည်းများမှတိုင်ကြားချက်များ
တင်ပြသည့် စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုရေးကာလအတွင်း စီမံကိန်းလုပ်ငန်းနှင့်ပတ်သတ်၍ ဒေသခံ ပြည်သူများနှင့် ဒေသခံအဖွဲ့အစည်းများထံမှ မကျေနပ်မှုများ၊ တိုင်ကြားချက်ဖြစ်စဉ်များ မရှိပါ။
၃.၁၃ လုပ်ငန်းခွင် ကျန်းမာရေးနှင့်ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
၃.၁၃.၁ လုပ်ငန်းခွင်မတော်တဆမှုများ
တင်ပြသည့် စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုရေး ကာလအတွင်း လုပ်ငန်းခွင်မတော်တဆ ထိခိုက် မှုများ ဖြစ်ပွားခြင်းမရှိပါ။ လုပ်သားများအား လုပ်ငန်းခွင် ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းစေရန် တစ်ကိုယ်ရည်ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း (PPE) များအသုံးပြုစေခြင်း၊ လုပ်ငန်းခွင်ဘေးအန္တရာယ် ကင်းရှင်းရေး အသိပညာပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပါသည်။ စက်ယန္တရားများ ချွတ်ယွင်းခြင်း ကြောင့် မတော်တဆထိခိုက်မှုများ မဖြစ်ပွားစေရန် စက်ယန္တရားများ ကြံ့ခိုင်မှုကို နေ့စဉ် စစ်ဆေးခြင်း၊ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပါသည်။ စက်ယန္တရား မောင်းနှင်ခြင်းကို အတွေ့အကြုံရှိသော ကျွမ်းကျင်စက်မောင်း၊ ယာဉ်မောင်းများအား ဆောင်ရွက်စေပါသည်။
၃.၁၃.၂ ကူးစက်ရောဂါများ
တင်ပြသည့် စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုရေးကာလအတွင်း ကူးစက်ရောဂါများဖြစ်သော HIV/ AIDS ရောဂါ၊ အသဲရောင်အသားဝါရောဂါ၊ အဆုပ်ရောင်ရောဂါ၊ ဝမ်းလျှောရောဂါ စသော ရောဂါများ ဖြစ်ပွားမှုမရှိပါ။ ကူးစက်ရောဂါများ ဖြစ်ပွားမှုမရှိစေရန် လုပ်သားများအား ကျန်းမာ ရေးအသိပညာပေးခြင်း၊ ၆လတစ်ကြိမ် ဆေးစစ်ခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပါသည်။ အသေးစား ထိခိုက်မှုများ၊ နာမကျန်းမှုများအတွက် စီမံကိန်းအတွင်း ဆေးခန်းဖွင့်လှစ်ထားရှိပြီး ကျန်းမာရေးမှူးတစ်ဦး ထားရှိပါသည်။ COVID-19 ရောဂါကူးစက်မှုမရှိစေရန် ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနတို့၏ ညွှန်ကြားချက် များအတိုင်း လိုက်နာ ဆောင်ရွက်လျှက် ရှိပါသည်။
ပုံ(၁.၁၁) ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ကာကွယ်နိုင်မည့် နည်းလမ်းများ
၃.၁၃.၃ အရက်နှင့်မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲမှု
စီမံကိန်းလုပ်သားများအား လုပ်ငန်းချိန်အတွင်း အရက်သောက်ခြင်းကိုတားမြစ်၍ အရက်သောက်သုံးထားခြင်း ရှိ/မရှိ စစ်ဆေးပြီးမှ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်းဝင်ရောက်စေပါသည်။ စီမံကိန်းလုပ်သားများ မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲမှု ရှိ/မရှိ ၆လတစ်ကြိမ် ဆေးစစ်၍ မူးယစ်ဆေးဝါး သုံးစွဲသော ဝန်ထမ်းအား အလုပ်မှထုတ်ပယ်ခြင်း ဆောင်ရွက်သွားပါမည်။
၃.၁၄ အန္တရာယ်ရှိသောပစ္စည်းများ စီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်း
စီမံကိန်းတွင်အသုံးပြုသော စက်ယန္တရားများ လည်ပတ်ရန်အတွက် လိုအပ်သော စက်သုံးဆီ များအား ကျည်တောက်ပေါက်ကျေးရွာရှိ စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်များမှ ဂါလံ(၅၀)ဆံ့ ပေပါများဖြင့် တစ်ပတ်စာလိုအပ်သောပမာဏကိုသာ ဝယ်ယူအသုံးပြုပါသည်။ ဆီပေပါများအား စက်သုံးဆီ သိုလှောင်ရုံအတွင်း သိုလှောင်ထားရှိပြီး မီးသတ်ဆေးဘူးများ အလုံအလောက် ထားရှိပါသည်။
ပင်မလှိုဏ်တူးဖော်ခြင်းအတွက် လိုအပ်သော ယမ်းနှင့်ဆက်စပ်ပစ္စည်းများကို ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ဝယ်ယူအသုံးပြုပါသည်။ ယမ်းနှင့်ဆက်စပ်ပစ္စည်းများအား သပိတ်ကျင်း မြို့နယ်၊ (၇)မိုင်တွင် တည်ရှိသော အမှတ်(၂) စစ်အခြေခံ လေ့ကျင့်ရေးတပ်အတွင်းရှိ စုပေါင်းယမ်း သိုလှောင်ရုံတွင် ယာယီအပ်နှံထားရှိပြီး လုပ်ငန်းလိုအပ်ချက်အရ တစ်ပတ်တစ်ကြိမ် လုံခြုံရေး အစီ အမံများဖြင့် ထုတ်ယူသုံးစွဲပါသည်။ ယမ်းနှင့်ဆက်စပ်ပစ္စည်းများအား လုပ်ငန်းခွင်မှလွဲ၍ အခြား နေရာ များသို့ ကိုင်တွယ်သယ်ဆောင်မှု မရှိစေရန်နှင့် နေ့စဉ်အသုံးမပြုဘဲ ပိုလျှံသည့် ပစ္စည်းများအား လုပ်ကွက်တာဝန်ခံမှ ကြပ်မတ်စစ်ဆေး၍ စာရင်းနှင့်တကွ ပြန်လည်အပ်နှံခြင်း ဆောင်ရွက်ပါသည်။ ယမ်းဘီလူးနှင့် ဆက်စပ်ပစ္စည်းများ ကိုင်တွယ်အသုံးပြုခြင်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး မြန်မာ့သတ္တုတွင်း နည်းဥပဒေများ (၂၀၁၈)၊ အခန်း (၂၈)၊ ပုဒ်မ(၁၈၁)ပါ ပုဒ်မခွဲများအတိုင်း လိုက်နာဆောင်ရွက်ပါသည်။
စီမံကိန်းသည် တည်ဆောက်ရေးအဆင့်ဖြစ်သောကြောင့် ဆိုင်ရာနိုက်နှင့် အခြားအန္တရာယ် ရှိသော ဓာတုပစ္စည်းများသုံးစွဲခြင်းမရှိပါ။
၃.၁၅ ပြုပြင်ရမည့် အကြံပြုချက်များ
- ပတ်ဝန်းကျင်စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုရာတွင် တွေ့ရှိလာသော ပတ်ဝန်းကျင်အပေါ် သက်ရောက် မှုများအား လျှော့ချမည့်အစီအစဉ်များ ဆောင်ရွက်မှုအခြေအနေနှင့် တိုးတက်မှု အခြေ အနေများကို လစဉ်စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှု၍ မှတ်တမ်းများထားရှိရန်။
- ပတ်ဝန်းကျင်၊ ကျန်းမာရေးနှင့် ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေးဌာန ဝန်ထမ်းများအား ကျွမ်းကျင်မှုနယ်ပယ်အလိုက် လုပ်ငန်းတာဝန်များအား ဆောင်ရွက်စေရန်။
- ပတ်ဝန်းကျင်၊ ကျန်းမာရေးနှင့် ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေးဝန်ထမ်းများ၏ စွမ်းဆောင်ရည် တိုးတက်မှုအတွက် သင်တန်းများစီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးရန်။
- ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်စီမံခန့်ခွဲမှုအစီအစဉ်အား အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ရွက်မှုများကို ကဏ္ဍအလိုက်မှတ်တမ်းများထားရှိရန်။
- Compliance review checklist format အတိုင်း သက်ဆိုင်ရာ ကာလအလိုက် ဖြည့်သွင်း မှတ်တမ်းတင်ရန်နှင့် သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများ အဆင့်ဆင့်မှ ကြပ်မတ်စစ်ဆေးသွား ရန်။
- CSR ဆောင်ရွက်မှုအခြေအနေများအား မှတ်တမ်းများထားရှိရန်။
- ပင်မအင်းတူးဖော်ရာမှထွက်ရှိသော မြေအောက်ရေများကို စီမံကိန်းလုပ်ငန်းတွင် ပိုလျှံပါက ဒေသခံပြည်သူများအား ပေးဝေရန်။
- စီမံကိန်းပတ်ဝန်းကျင်ရှိ ရေထု၊ လေထုနှင့် မြေထုတို့တွင် ပြဒါးနှင့် ဆိုင်ရာနိုက်ပါဝင်မှုကို တိုင်းတာ၍ Baseline Data များအဖြစ် ထားရှိရန်။
- ပတ်ဝန်းကျင်စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်းဆောင်ရွက်ရာတွင် တွေ့ရှိလာသော ကောင်းကျိုး သက်ရောက်မှုများအား ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားရန်။